Bonita Avenue - Peter Buwalda

Toen wij een aantal jaren geleden in Polen gingen wonen (waar ze een taal spreken die, nou, laten we zeggen dat het niet voor niets is dat de bedenker van het Esperanto een Pool was) realiseerde ik me dat taal voor mij (en waarschijnlijk voor ieder van ons) van wezenlijk belang is. Contact maken met anderen, goede gesprekken voeren maar ook wat nietszeggend zinnen uitwisselen met een mede-wachtende in de rij bij de kassa. Een praatje met de buurman, in de supermarkt kunnen vragen waar de koekjes liggen of informatie kunnen aanvragen over de dagen waarop het huisvuil wordt opgehaald..... allemaal dingen die het leven leuk of makkelijk maken. En wat is dat lastig als je de taal niet goed spreekt!

Na een tijdje merkte ik echter dat hoewel taal alles kan zijn, het tegelijkertijd ook niks is. Heel wezenlijk, maar soms van totaal ondergeschikt belang. Het gaat om het willen begrijpen van elkaar, het contact willen maken. Hoe dan ook.

Nadat we eventjes op ons nieuwe plek woonden, bedacht ik me dat het toch wel zo aardig was om even met de buren kennis te maken. Die zagen ineens een buitenlandse auto voor de deur en van die blonde jongetjes door de tuin rennen. Dus uitgerust met een bord vol stroopwafels en speculaasjes (tja, je moet toch wat) en zoontjes W. en S. naast me (broertje M. moest nog gemaakt worden) belde ik aan. Om even kort te zeggen wie we waren, waar we vandaag kwamen, met heel hartelijke groeten. In zinnen die ik thuis, met het woordenboek in de hand, goed had ingeprent. Maar zo makkelijk kwamen we daar niet mee weg! Buurvrouw deed open en we moesten en zouden binnen komen. Ik nog zeggen (het was meer gebaren eigenlijk....) dat we nauwelijks Pools konden, maar dat was geen enkel probleem. Ze riep manlief uit de tuin en met zijn allen gingen we naar binnen. Ik heb alle fotoalbums van de kinderen en kleinkinderen bekeken en met handen en voeten kwamen we een heel eind met de kennismaking. De jongens (die normaal gesproken allang hadden geroepen dat ze naar huis wilden) hielden wijselijk hun mond. Ze kregen beiden namelijk een hele reep chocola die hélémaal op mocht. Tjomp tjomp tjomp, die hoefden geen eten meer ‘s avonds.

Wat een warme mensen, deze buurvrouw en buurman op leeftijd. Zonder enige twijfel openden ze hun huis voor ons, mensen die ze helemaal niet kenden, uit een ander land en met wie ze op het eerste gezicht helemaal niets gemeen hadden.

En zo kan ik nog veel meer voorbeelden geven. Over onze lieve oppas I. Een aantal jaren jonger dan ik, maar met grote zoons al, die ik via een andere buurvrouw had gevonden. Geen woord Engels (of welke andere taal dan ook), maar bij de kennismaking was er een klik die nooit meer is overgegaan. Wat wilden we elkaar graag begrijpen.

En over die eerste dag, de dag van het verhuizen zelf, toen ik ten einde raad bij een grote supermarkt stond en bleek dat ik niet genoeg geld bij me had en dat ik met mijn Nederlandse pas wel kon pinnen uit de automaat maar niet bij de kassa. De kassajuffrouw begreep me niet en ging me ook niet begrijpen, dat was wel duidelijk. Half overspannen van het afscheid die dag ervoor in Nederland, de lange rit, het verhuizen en 2 dodelijk vermoeide jongetjes riep ik tenslotte vertwijfeld uit “Is here anyone who speaks English??” Iedereen keek me aan (en in een supermarkt met 35 kassa’s zijn dat er heel erg veel....) en toen hoorde ik een stuk of 5 kassa’s verderop iemand zeggen “Ich spreche Deutsch”. Aaaaaargh, zelden zo blij geweest. Hij liet zijn spullen staan, kwam onze kant op en in een paar minuten was alles duidelijk en geregeld.

Blij word ik van zulke mensen.

Maar goed, jullie komen hier natuurlijk ook om iets te weten te komen over de boeken die ik lees.... Toch...? In mijn vorige blog heb ik jullie beloofd uitgebreid te schrijven over “Het negende schrift van Maya” van Isabel Allende. Nou, dat ga ik dus niet doen.... Normaal gesproken roepen boeken van Allende me de hele dag toe vanaf de plek waar ze liggen. “Kom, Do, een stukje lezen” of “Wil je niet weten hoe het verder gaat? Eventjes dan?” Nou, dit boek zei me niets en riep me nooit. En toen ik tegen woensdag bedacht dat ik hem nog moest uitlezen en er ook nog over moest schrijven, heb ik besloten te stoppen met lezen en “Bonita Avenue” te pakken. Die lag namelijk al wel een tijdje tegen me aan te praten.

Vandaar dat ik er vorige week dan ook niet was. “Bonita Avenue” is behoorlijk dik. Wel jammer overigens, want bijna alle andere boeken van Allende (Het oneindige plan! Inés, vrouw van mijn hart! Paula! Het huis met de geesten! Liefde en Schaduw! En zo kan ik nog wel even doorgaan....) zijn prachtige verhalen, super vertellingen. Misschien ben ik inmiddels gewoon een beetje Allende-moe.

Maar dan “Bonita Avenue”. Jongens, jongens, wat genieten! Het is het debuut van Peter Buwalda en de recensies liegen er niet om. “Verbijsterend vakmanschap”, “Weergaloos meeslepend” en “Beste debuut van het jaar”. En weet je, het is helemaal en totaal verdiend. Wat een verhaallijn en wat een mooi taalgebruik. Smullen!

Siem Sigerius is een briljant wiskundige. Als rector magnificus van Tubantia University, een kleine universiteit in Enschede, leeft hij een heerlijk leven in een mooie boerderij in de bossen rond de campus, met zijn vrouw Tineke en zijn dochters Joni en Janis. Met Joni en haar vriend Aaron heeft hij een speciale band en het boek gaat voornamelijk over deze driehoeksrelatie. Langzamerhand komen er echter scheurtjes in het mooie leven van Siem. Er is een zoon uit een eerder huwelijk, een bajesklant, die uit de gevangenis komt en het leven van de familie Sigerius weer binnen komt lopen. En Siem komt er achter dat zijn intelligente en wondermooie dochter Joni, die de hele wereld voor zich open heeft liggen en zou kunnen worden wat ze wil, samen met Aaron met zaken bezig is die het daglicht niet verdragen. En als hij dan staatssecretaris wordt, wordt het lastig deze geheimen ook echt geheim te houden.

Man man, wat mooi. En het feit dat ik Enschede wel een beetje ken en geregeld bekende straatnamen en wijken voorbij zag komen, was een erg leuke bijkomstigheid.